Stratejik Görüşme Talep Edin
Hemen Başvur
Yapay zekâ dendiğinde bazı kişilerin zihinlerinde dünyayı ele geçiren çok fonksiyonel, insan benzeri robotlar canlansa da yapay zekânın insanların yerine geçmek üzere tasarlanmadığını düşünenlerdenim. İnsan yeteneklerini ve katkılarını önemli ölçüde geliştirmek üzere tasarlanıyor. İleride yapay zekâ teknolojilerinin ve araçlarının iş hayatına uygulanmasıyla alışılagelen işlerin makinalar tarafından yapılmaya başlanacağını düşünüyorum. Böylece birçok kurum ve fabrikada üretkenlik ve verimlilik artacak. Çalışanlar daha yaratıcı ve kendi becerilerini öne çıkaran işler sunabilecekler. Bazı meslek grupları başka temel ihtiyaçlardan doğan sorunlara öncelik verilmesinden dolayı yok olmak üzere. O meslek grupları daha çok ön plana çıkabilir. Dünyada yapay zekâ kullanan kuruluşlar 2018 ve 2019 arasında % 4’ten % 14’e büyüdü. 1
Son zamanlarda yapay zekâ küresel pazarlarda ciddi bir rekabet alanı oluşturmaya başladı. ABD ve Çin, bu alana en çok yatırım yapan ülkelerin başında geliyor. Çin 2030 yılına kadar dünyanın en büyük yapay zekâ gücü olmayı hedeflediğini duyurdu. 2 Tech Nation gazetesinin kaynaklarına göre yapay zeka finansmanı açısından ABD’de bulunan yapay zeka şirketleri 2015’den 2019’a kadarki süreçte toplamda 32 milyar Euro ile birinci olurken, Çin’de bulunan yapay zeka şirketleri ise 12 milyar Euro ile ikinci sırada yerini aldı. 3 Bunun yanı sıra Kanada başta olmak üzere çok sayıda ülke milli yapay zekâ stratejilerini açıkladı. Çin, ABD, İsrail, Japonya, Hindistan, Almanya, Güney Kore, Birleşik Arap Emirlikleri, İsveç, Tayvan, İtalya, Singapur, Meksika, İngiltere, Finlandiya ve Kanada gibi yaklaşık 40 ülke ekonomileri için ticari fırsat oluşturabildiklerini düşündükleri için yapay zeka alanında stratejiler oluşturarak milyar dolarlık yatırımlar yapıyorlar. 5 2018 yılında İngiltere, özel ve kamu grupları arasında ülkeye 200 milyon Amerikan Doları’ndan fazla yapay zekâ yatırımı getirecek bir anlaşma yaptığını açıkladı. 6 2018 yılında Avrupa Komisyonu yapay zekâ ve robot teknolojisine 2,6 milyar Avro’luk yatırım yaptığını açıkladı. 7 Türkiye ise, 2019 yılına kadarki süreçte son 10 yılda yapay zekâ sistemleri içeren projelere 3.4 milyar Amerikan Dolar’lık yatırım yapmış durumda. Türkiye, Orta Doğu ve Afrika bölgesinde yapay zekâya en fazla yatırım yapan ülke durumundadır.8 Bu da, Türkiye’nin ülke olarak yapay zekâya verdiği önemi gösteriyor.
Yapay zekâ insan gibi davranışlar sergileme, sayısal mantık yürütme, hareket, konuşma ve ses algılama gibi birçok yeteneğe sahip yazılım ve donanım sistemleri bütünüdür. Başka bir şekilde ifade edecek olursam yapay zekâ bilgisayarların insanlar gibi düşünmesini sağlayan bir teknolojidir. Yapay zekâ herhangi bir özel biçim veya işlevden ziyade süper güçlendirilmiş düşünce, veri analizi yeteneği ve süreci ile ilgilidir. Bu doğrultuda, yapay zekâ büyük ve karmaşık olarak dağınık ve dağıtık olarak farklı ortamlarda bulunan verileri anlamlandırma, gelecek öngörüleri ve tahminleri yapabilme gibi yetenekleri farklı analiz yöntemleri ile gerçekleştiren bir teknolojidir. Bu nedenle yapay zekânın temelinde veri yer alır ve en kritik noktasıdır. Çünkü verilere erişebilmek, anlamlandırmak, farklı verileri bir araya getirmek, analiz etmek ve tüm bunları yaparken de birçok yasal ve regülasyon engeli de dikkate alabilmek önemlidir. Bu anlamda, yapay zekâ ile ilgili tüm uygulama geliştirme çalışmaları, insanın olduğu ve insanların etkileşim halinde olduğu tüm olgularla ilintilidir ve insan yaşamında karşılaşılan tüm olayları karşılayabilecek şekilde tasarlanmaktadır.
Yapay zekâ yetenekleri toplumsal hedefleri ilerletmek için çeşitli şekillerde kullanılmaktadır. Yapay zekâ her büyüklükteki ve tüm sektörlerdeki şirketlerin, malzeme tedarikinden satış ve muhasebeye, müşteri hizmetlerine kadar iş yaşam döngüsünün her aşamasında verimliliği artırmasına yardımcı
oluyor. Kitaplardan müziğe orijinal kompozisyonlar oluşturmak, sanat eserleri yaratmak için yapay zekâ ile yapılan deneyler yapay zekânın yaşamımız üzerindeki etkisini artırıyor. Yapay zekâ sadece yaşamları iyileştirmekle kalmayıp; bazı durumlarda hayat kurtaracaktır. Kişiselleştirilmiş ilaç protokollerini bulmadan daha iyi teşhis araçlarına ve ameliyatlara yardımcı olmak için olan robotlara kadar yapay zekâ, kuruluşların sağlık sistemi süreçlerinden bu kuruluşların sağladığı bakıma kadar değiştiriyor. Son günlerde yapay zekâ teknolojileri ve araçları COVID-19 nedeniyle daha fazla gündemimizdedir. Çünkü günümüzün en büyük sorunlarından biri olan COVID-19 hastalığı ve virüs salgını ile ilgili soruların cevabında kilit bir rol oynamaktadır.
Yapay zekânın 4 ana uygulama alanı ses tanıma (voice recognition)9, görüntü işleme10, doğal dil işleme (NLP)11 ve Muhakeme (sensitivity analysis)12 olarak öne çıkmaktadır. NLP büyük miktarda metin verisini işlemek, analiz etmek ve anlamak için bir yaklaşımken oluşturulan yapay zekânın birkaç olayı süzüp en mantıklı kararı vermesi de muhakemedir. 13
Google Çeviri’ye bir göz atacak olursak Google tarafından geliştirilen ve sahne arkasında NLP tarafından desteklenen ücretsiz birçok dilli makine çeviri hizmetidir. Başka bir örneğe değinecek olursam Amazon Alexa veya Google Asistan’ı sorularınızı konuşma tanıma yoluyla – ve yine NLP aracılığıyla – doğru bir şekilde anlamaya ve cevaplamaya çalışırız. Dijital pazarlamacılar ve markalar, çok sayıda metin verisini ve büyük ölçeği analiz ederek müşterilerin ilgi, acı noktaları ve marka algısının ne olduğunu sosyal dinleme yoluyla anlayabiliyor. Finans sektöründe Chatbotlar; müşterilerin sorgularına daha hızlı, doğru ve en önemlisi insan benzeri bir şekilde yanıt vererek finansal danışmanlar için müşterilere daha iyi bir hizmet deneyimi sunuyorlar.
Çeşitli işletmeler; içeriklerini yönetmek, bilgileri yeniden kullanmak, maliyetleri azaltmak ve yeni gelir akışları elde etmek için anlamsal teknoloji ve anlamsal grafik veri tabanlarını kullanıyor. Medya ve yayıncılık alanında; BBC, FT, Springer Nature ve diğerleri, veri entegrasyonunu ve bilgi keşfini daha verimli hale getirmek için anlamsal yayıncılığı kullanıyor. Sağlık ve yaşam bilimleri alanında, Astra Zeneca ve diğer büyük ilaç şirketleri, erken hipotez testleri, karşıt reaksiyonların izlenmesi, hasta kayıtlarında analizler ve çok daha fazlası için anlamsal teknolojiden yararlanıyor. Finans endüstrisi
ve sigorta sektöründe şirketler içeriği anlamsal olarak zenginleştirmek ve karmaşık ve heterojen verileri işlemek için teknolojiler kullanmaya başladılar. e-ticarette, otomotiv endüstrisi, kamu sektörü, teknoloji sağlayıcıları, enerji sektörü, hizmetler sektörü ve daha pek çok şey de anlamını çeşitli veri kümelerine bağlayarak verilerden bilgi çıkarmak için anlamsal teknoloji süreçleri kullanılabiliyor.
Yapay Zekâ ile ilgili uygulamaların geliştirilmesine yönelik birçok Ar-Ge ve inovasyon projesi yapılmaktadır. Bu projelerden gündemde olan COVID-19 ile ilgili projelerin dışında en çok öne çıkan ve benim de en çok faydalı bulduğum kredi kartı sahtekarlıklarını bulmak için olan, şeffaflığı ve
teknolojiyi kullanarak balıkçılığı bambaşka bir boyuta taşıyan ve üretken ağlar sayesinde çizim yapılmasını sağlayan yapay zeka projeleridir.
Yazı Aylin Aktaş tarafından kaleme alınmıştır.
REFERANSLAR:
